Hastalıklardan korunmak için el yıkamanın önemi göz ardı edilmemeli
El yıkamanın neden önemli olduğundan bahseden Prof. Dr. Sünbül, 'Sabun ile el yıkama bulaşıcı hastalıklardan korunmanın en kolay ve en etkili yoludur.
Sağlıklı kalmak ve çevresel kirleticilerden korunabilmek için el yıkamanın en önemli uygulamalardan biri olduğunu ve ihmal edilmemesi gerektiğini belirten Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Sünbül, “Sabun ile el yıkama bulaşıcı hastalıklardan korunmanın en kolay ve en etkili yoludur. Sadece el yıkama ile pek çok hastalığın bulaşını önlemek mümkündür” dedi.
Liv Hospital Samsun Enfeksiyon Hastalıkları ve Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Sünbül 15 Ekim Dünya El Yıkama Günü nedeniyle el yıkamanın önemi hakkında açıklamalarda bulundu. Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu’nun (UNİCEF), 15 Ekim tarihini "Dünya El Yıkama Günü" olarak kabul ettiğini söyleyen Prof. Dr. Sünbül, Bu gün sayesinde tüm dünyada el yıkamanın önemine dikkat çekildiğini ve farkındalığın artırmanın amaçlandığını vurguladı.
“El yıkamanın önemi”
El yıkamanın neden önemli olduğundan bahseden Prof. Dr. Sünbül, “Sabun ile el yıkama bulaşıcı hastalıklardan korunmanın en kolay ve en etkili yoludur. Sadece el yıkama ile pek çok hastalığın bulaşını önlemek mümkündür. Günlük yaşantımızda ellerimiz, çevre ile sürekli temas halinde olduğundan en fazla mikrop barındıran organımızdır. Birçok virüs, bakteri, parazit gibi mikroplar ellerde saatlerce canlı kalabilir. Bu mikroorganizmalarla kirlenmiş ellerle tokalaşmak, kapı kollarına, asansör düğmelerine, cep telefonu, bankamatik tuşları gibi yerlere dokunmak bu alanların kirlenmesine ve mikropların başka kişilere yayılmasına neden olur” şeklinde konuştu.
“İshalli hastalıklar ve solunum yolu enfeksiyonları önlenebilir”
Solunum yolu enfeksiyonlarından da el yıkama ile korunabileceğimize dikkat çeken Prof. Dr. Sünbül, “El yıkama, özellikle az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde milyonlarca çocuğunun ölümüne neden olan ishalli hastalıklar ve solunum yolu enfeksiyonlarının önlenmesinde en etkili ve ucuz yoludur. Sadece el yıkama ile başta soğuk algınlığı olmak üzere grip, ishal ve zatürre gibi pek çok hastalıktan korunmak mümkündür. Ayrıca el yıkama besin zehirlenmelerinden korunmanın da en etkili yoludur” dedi.
“Ellerimizi yıkamamız gereken unsurlar”
Prof. Dr. Mustafa Sünbül, ellerimizi hangi durumlarda yıkamamız gerektiğini şöyle sıraladı:
“Yiyecek hazırlamadan önce ve sonra,
Yemek yemeden önce ve sonra,
Tuvaletten çıktıktan sonra,
Buruna dokunulduğunda,
Hayvanlara dokunulduğunda,
Hapşırık, öksürükten sonra,
Kimyasallarla, elleri kirleten işlerle, boyalarla uğraşıldığında,
Para, gazete, kalem, vb. eşyalara temastan sonra,
Çöp ve atıklara dokunulduğunda eller iyice yıkanmalıdır.”
“Doğru el yıkama yöntemi”
Doğru el yıkmanın nasıl olması gerektiğini anlatan Prof. Dr. Sünbül, “El yıkamak her ne kadar basit görünse de, uyulması gereken kurallar vardır. Ellerin özellikle parmak ara yüzeyleri, tırnak kenarları, parmak uçları daha fazla mikrop barındırmaktadır. Sabun ve su ile etkin ve belirli bir sürede el yıkanmadığı takdirde temizlik yeterli olmamaktadır” ifadelerini kullandı.
Prof. Dr. Sünbül, doğru bir el yıkama tekniğinin nasıl olduğunu şu şekilde sıraladı:
“Elleri su ile ıslat,
Avuç içine yeterli miktarda sabun al,
Sabunu avuç içinde iyice köpürt,
Sağ elin üstünü sol elle, sol elin üstünü sağ elle ovala,
Parmakları iç içe geçirip ovala,
Parmakları kenetleyip ovala,
Başparmakları ovala,
Parmak uçlarını avuç içinde ovala,
Elleri bol suyla durula,
Tek kullanımlık kâğıt havlu ile kurula,
Kullandığın kâğıt havlu ile musluğu kapat.”
“Sıvı sabunlar tercih edilebilir”
Ellerimizi yıkarken sıvı sabunların daha çok tercih edilebileceğini belirten Prof. Dr. Sünbül, “Katı el sabunları ve sıvı sabunlar, aynı etkiye sahiptirler. Ancak katı sabunlar kullanıldıkları yer ve kullanım sıklıklarına bağlı olarak üzerlerinde bazen mikrop barındırabilmektedir. Bu nedenle, özellikle kalabalık yerlerde el temizliğinde sıvı sabunların kullanımı tercih edilmelidir. Etkin bir el yıkama için minimum süre 20 saniye olmalıdır. Elde bulunan Covid-19 virüsü de el yıkama ile ortamdan uzaklaştırılabilir.”
“Az gelişmiş ülkelerde el yıkama oranı daha azdır”
Son olarak el yıkama ile ilgili küresel sorunlara değinen Prof. Dr. Sünbül, “Maalesef dünya genelinde her 10 kişiden 3'ü evde su ve sabunla el yıkama imkânına erişememektedir. UNICEF, Dünya El Yıkama Günü'nde, bu durumun daha çok, az gelişmiş ülkeleri etkilediğini bildirmektedir. UNİCEF ülke yöneticilerine su, sanitasyon ve hijyene daha fazla ve uzun vadeli yatırım yapmaları konusunda tavsiyelerde bulunmaktadır. Bu tür bir yatırımın aynı zamanda solunum yolu enfeksiyonlarına yakalanan daha az insan, ishalli hastalıklardan ölen daha az çocuk ve önlenebilir infeksiyon hastalıklarından korunan daha fazla hamile kadın ve yenidoğan anlamına geleceğini belirtmektedir” diyerek açıklamalarını sonlandırdı.